Σε καμία Ελληνική πόλη στην αρχαία Ελλάδα οι
γυναίκες δεν απολάμβαναν την ίδια ελευθερία και κοινωνική θέση όπως οι
Σπαρτιάτισσες. Μόνο στη Σπάρτη οι γυναίκες διέθεταν οικονομική δύναμη και
επιρροή. Τα κορίτσια ασχολούνταν με τον αθλητισμό και ελάμβαναν δημόσια
εκπαίδευση εν αντιθέσει με άλλες πόλεις, όπου οι περισσότερες γυναίκες ήσαν
τελείως αγράμματες.
Επισκέπτες από άλλες Ελληνικές πόλεις σχολίαζαν για τις Σπαρτιάτισσες
ότι όχι μόνο είχαν άποψη, που δεν φοβόντουσαν να εκφράσουν δημόσια, αλλά σε
ορισμένες περιπτώσεις ανάγκαζαν τους συζύγους τους να τις αποδεχθούν!
Νεανίδα της Σπάρτης
Οι αρχαίες Σπαρτιάτισσες δεν ήταν
τόσο ελεύθερες όσο οι σύγχρονες γυναίκες. Οι κύριοι ρόλοι τους στην κοινωνία,
ήταν της συζύγου και μητέρας. Οι πατέρες επέλεγαν τους συζύγους γι’ αυτές και
δεν είχαν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι (να ψηφίζουν δηλαδή και να
ψηφίζονται ). Παρ’ όλα αυτά,
απολάμβαναν τέτοιας κοινωνικής θέσης και δικαιωμάτων που ήταν «σκανδαλώδη» για
το σύνολο του αρχαίου κόσμου. Καμία άλλη γυναίκα στην αρχαία Ελλάδα δεν κατείχε
τη θέση και τα δικαιώματα που είχε η Σπαρτιάτισσα.
Η ελευθερία και κοινωνική υπόσταση
των Σπαρτιατισσών άρχιζε από την γέννησή τους. Οι νόμοι της Σπάρτης απαιτούσαν
τα θηλυκά βρέφη και παιδιά να έχουν την ίδια φροντίδα και ανατροφή, όπως τα
αδέρφια τους – σε αντίθεση με άλλες Ελληνικές πόλεις, όπου τα κορίτσια είχαν
περισσότερες πιθανότητες να «απορριφθούν» κατά τη γέννηση, καθότι τρεφόντουσαν
με λιγότερο θρεπτικές τροφές από τους αδελφούς τους και δεν τους επιτρεπόταν να
ασκηθούν.
Επιπλέον όπως και τα αδέλφια τους,
τα κορίτσια στην Σπάρτη παρακολουθούσαν δημόσιο σχολείο, αν και για μικρότερο
χρονικό διάστημα από ότι τα αγόρια. Στο σχολείο είχαν τη δυνατότητα και
ενθαρρύνονταν να συμμετέχουν στις αθλητικές δραστηριότητες.
Επιπλέον τα κορίτσια στην Σπάρτη
δεν παντρευόντουσαν πολύ μεγαλύτερους άνδρες, πρακτική η οποία ήταν συνήθης σε
άλλες Ελληνικές πόλεις. Εκτιμάται ότι οι περισσότερες γυναίκες Σπαρτιάτισσες
ήταν μόνο τέσσερα έως πέντε έτη νεώτερες από τους συζύγους τους.
Επειδή οι άρρενες πολίτες της Σπάρτης ήταν υποχρεωμένοι να αφιερώνουν τη
ζωή τους στις στρατιωτικές και άλλες μορφές της δημόσιας υπηρεσίας, οι
οικοδέσποινες της Σπάρτης φρόντιζαν τα κτήματα των συζύγων τους. Αυτό σήμαινε
ότι οι Σπαρτιάτισσες έλεγχαν τον οικογενειακό πλούτο και στην πραγματικότητα,
το σύνολο της αγροτικής οικονομίας (το εμπόριο και οι κατασκευές ήταν στην
αρμοδιότητα των περίοικων). Ο Σπαρτιάτης πολίτης ήταν εξαρτώμενος από την απόδοση της γυναίκας του
προκειμένου να πληρώσει το φαγητό και τα δίδακτρα του γιου του κατά τη διάρκεια
της «αγωγής». Αυτή η οικονομική
δύναμη ήταν ιδιαίτερα έντονη στην Σπάρτη, σε αντίθεση με πόλεις όπως η Αθήνα,
όπου ήταν παράνομο για μια γυναίκα να ελέγχει περισσότερα χρήματα από ότι
χρειάζεται για να αγοράσει ένα δοχείο σιτηρών.
Το σπουδαιότερο είναι ότι οι
Σπαρτιάτισσες μπορούσαν να κληρονομήσουν και να μεταφέρουν τον πλούτο. Οι
Αθηναίες αντίθετα δεν ήσαν ποτέ κληρονόμοι και όλα τα περιουσιακά στοιχεία
περνούσαν στον επόμενο αρσενικό συγγενή.
Η εν λόγω οικονομική δύναμη είχε ως
αποτέλεσμα την κοινωνική άνοδο των Σπαρτιατισσών. Αυτό καταδεικνύεται σαφώς από
τις σύγχρονες περιγραφές σύμφωνα με τις οποίες είχαν «άποψη» (ακόμη και
πολιτική). Ο Αριστοτέλης υποστήριζε ότι «οι Σπαρτιάτες διοικούνταν από τις
συζύγους τους» και ανέφερε την ελευθερία των Σπαρτιατισσών ως έναν από τους δύο
λόγους για τους οποίους το Σύνταγμα της Σπάρτης ήταν κατακριτέο.
Όταν η σύζυγος του βασιλέα Λεωνίδα
ρωτήθηκε γιατί οι Σπαρτιάτισσες ήταν οι μόνες γυναίκες στην Ελλάδα που
«κυβερνούν» τους συζύγους τους, η Γοργώ απάντησε…..«επειδή είμαστε οι μόνες γυναίκες που γεννούν άνδρες». Με άλλα
λόγια, μόνο οι άνδρες που είχαν την αυτοπεποίθηση να δεχθούν τις γυναίκες ως
ίσες ήσαν πραγματικοί άνδρες.
ΠΗΓΗ
https://chilonas.com/2013/02/13/httpwp-mep1op6y-kf-2/
